خزرتیترخبر: نوحه خوانی، مداحی و مرثیه سرایی عاشورایی چیزی جز ارادت قلبی و عشق به سید و سالار شهدا آقا اباعبدالله الحسین و خاندان پاک این امام نیست.

تاریخچه روضه خوانی در ایران به عهد صفویه می‌رسد، کمی پیش از آغاز عهد صفویه، ملاحسین کاشفی با نگارش کتاب «روضه الشهدا» سنگ بنای آن را پایه گذاری کرد.

از همان زمان نوحه سرایی علاوه بر اینکه فضا را برای عزاداری اهل بیت(ع) فراهم می‌کرد در ماه‌های محرم و صفر در روضه‌خوانی‌ها نیز جنبه تبلیغی هم به خود می‌گرفت تا اندازه‌ای که اغلب مداحان و مرثیه سراها قصد داشتند با مهارت و ایده‌های نوین در جذب مخاطب موفق‌تر باشند.

البته در این زمینه آیت الله گلپایگانی در مورد نقش تبلیغی روضه خوانی گفته‌اند: «اگر یک قدری بگذرد و این مجالس نباشد، ترویج کم می‌شود و فاصله مردم از اسلام، مفاهیم و اهدافش زیاد می‌شود، اگر مجالس روضه نباشند و به جای آن مجالس سخنرانی داشته باشیم، این طور نمی‌شود که بهره برداری کرد... در هر دهی، در هر شهری، در هر مکانی این دین با این مجالس ترویج می‌شود».

اما چند سالیست در دهه اول محرم شاهد بروز برخی ناهنجاری و افسارگسیختگی در بیان نوحه سرایی، نوحه خوانی و از لحاظ ملودی و آهنگ هستیم که کاملا از سبک آیینی خارج شده و به صورت دلگویه با معشوق با ریتمی همچون موسیقی پاپ خوانده می‌شود.

این نوع مداحی‌های نوظهورعلاوه بر بیراهه رفتن از نوحه خوانی‌های آیینی با بهره‌گیری از تازه‌های تکنولوژی در ارتعاش‌های صوتی «سین سین‌هایی» فضای عزاداری را در هیات‌های عزاداری تحت‌الشعاع خود قرار داده و دیگر کسی به خود زحمت نمی‌دهد نام «حسین حسین» را بر زبان جاری کند.

این روزها در شبکه‌های مجازی شاهد انتشار مداحی‌هایی هستیم که به هیچ عنوان رنگ و بوی عزاداری ندارند بلکه زمینه طنز و شادی را برای عموم فراهم می‌آورند، که به طور مثال می‌توان به «داره میریزه» و یا «یل یل میدونِ» شمالی‌ها اشاره کرد.

این انحراف در بیان و خواندن مداحی‌ها نشان از نداشتن نظارت و متولی متعهد در این حوزه دینی و تبلیغی است.

با توجه به اینکه در هر استانی کانون مداحان ایجاد شده است و زیر نظر سازمان تبلیغات اسلامی فعالیت می‌کند اما عملا این متولیان نتوانستند از ظرفیت حقوقی خود نظارت دقیقی بر فعالیت مداحان داشته باشند.

البته منکر به روز بودن مداحان و نوحه سراها در بیان شعر و نوحه سرایی عاشورایی نیستیم؛ اینکه فضا به سمت افسارگسیختگی در متن نوحه، انحراف در اصل اهداف عاشورایی و پشت پا زدن به فرهنگ آیینی باشد مد نظر ماست.

اما این روزها شاهد مداحی‌هایی هستیم که از مرزهای دینی عبور کرده و به طور کامل فرهنگ عاشورایی را به سخره گرفته‌اند که می‌طلبد متولیان امر از خواب زمستانی برخیزند و دست به کار شوند تا این به خاکی زدن‌ها خاک بر سرشان نکند، این انحراف در بیان و خواندن مداحی‌ها نشان از نداشتن نظارت و متولی متعهد در این حوزه دینی و تبلیغی است.

اینک در چارچوب نبودن مداحی‌های عاشورایی سبب شد تا روزهای اخیر مسئول بسیج مداحان کشور اعلام کند که عده‌ای مداح در اسرائیل تربیت می‌شوند تا مقاصد این کشورغاصب را در بین مسلمانان ترویج دهد.

بیانات این مسئول نشان از این است که اصلا قانونی برای مداحی‌ها تعریف نشده است تا ذهن مخاطبان که همه سنین جامعه را در بر می‌گیرند به درستی بتواند فرهنگ ایثار و شهادت به ویژه عاشورایی را درک کند.

نداشتن ضعف معرفتی شاعر و نوحه سرا از طرفی و قانون مند نبودن فعالیت مداحان از طرف دیگر نشان می‌دهد که بانک اطلاعاتی مداحان در استانی همچون مازندران وجود ندارد زیرا اگر فعالیت به صورت ساختارمند بود حداقل سازمان تبلیغات با برگزاری دوره‌های آموزشی موفق‌ بود و شاهد اینگونه توهین و دهن کجی‌ در نوحه خوانی‌ها به دستگاه امام حسین (ع) نبودیم.

لازم است با آموزش‌های مستمر مداحان و نوحه سراها بدانند برای چه شخصیتی مداحی می‌کنند، اینکه پشت تریبونی قرار گیرند و در قالب هیات‌های چند صد نفره با ریتم‌های نامربوط اصل عزای حسین (ع) را زیر سوال ببرند به بصیرت افزایی مخاطبان بپردازند.