خزرخبر: کاهش بارش و بحث تغییرات جوی موجب شده شاهد استرس آبی و خشکسالی‌هایی باشیم که بسیاری از مناطق استان را تحت تأثیر قرار داده است؛ سریال خشکسالی همچنان با سرعتی غیرقابل باور ادامه دارد و این‌بار به تالاب میانکاله رسیده است.

همه ما می‌دانیم که آب هرجا باشد آبادانی را نیز به همراه دارد، چرا که آب مایه سرسبزی و شادابی طبیعت بوده و طراوت خاصی به محیط پیرامون خود می‌بخشد، تالاب میانکاله این روزها حال خوبی دارد و کاهش و خشک شدن آب این تالاب این تراژدی تلخ‌ و تلخ‌تر می‌شود.

به اعتقاد کارشناسان خشک شدن تالاب میانکاله تأثیر ناگواری نه تنها بر محیط  پیرامون بلکه در زمین‌های زراعی به دنبال خواهد داشت که با ادامه این روند شاید از سرسبزی خبری نباشد و سرنوشتی کویری در انتظار این منطقه و محیط پیرامون آن باشد.

تالاب میانکاله که زمانی زیستگاه پرندگان آبزی بود امروز دیگر توان اکولوژیکی خودش را از دست داده و خدمات زیست‌محیطی آن از بین رفته است، همچنین زنگ پایان حیات آن به صدا در آمده و نشانه‌ها گویای روند توسعه خشک‌زایی آن است.

نابودی کامل اکوسیستم آبزی تالاب میانکاله و از بین رفتن جانوران و گیاهان آبزی در اثر خشک‌زایی این تالاب پیامد کاهش سطح تراز آب دریای خزر است که این روند همچنان ادامه دارد.

*تالاب میانکاله حال و روزی خوبی ندارد

رئیس گروه پژوهشی مدیریت محیط زیست وزارت علوم، تحقیقات و فناوری در ارتباط با خشک شدن تالاب میانکاله، اظهار کرد: واقعیت این است که خلیج گرگان و تالاب میانکاله حال و روزی خوبی ندارند به‌طوری‌که بیش از ۴۵ درصد منتهی‌الیه غربی تالاب خشک شده و تبادل و بازدهی آب دریا و خلیج در قسمت کانال‌ها منتهی الیه شرقی کاهش پیدا کرده است و حتی جزایری از آب سر در آوردند.

همایون خوشروان با اشاره به اینکه شرایط قبلی قلمرو تالاب کاهش چشمگیری پیدا کرده‌است، اضافه کرد: طی آخرین بازدیدهای به عمل آمده در آبان ماه امسال ۹۵ درصد تالاب میانکاله خشک شده است.

وی ادامه داد: اگر تالاب خشک شود جلبک‌های سبز که مواد آلی تولید می‌کنند تا موجودات دیگر از آن تغذیه کنند از بین می‌رود که خسارات جدی به دنبال خواهد داشت.

رئیس گروه پژوهشی مدیریت محیط زیست وزارت علوم، تحقیقات و فناوری با اشاره به اینکه جمعیت پرندگان در تالاب میانکاله به شدت کاهش یافته است،افزود: برخی تصور می‌کنند پرندگان اگر وارد تالاب نشوند اتفاقات خاصی نخواهد افتاد در حالی‌که حضور پرندگان در تالاب‌ها از قابلیت‌های زیست‌محیطی بالایی برخوردار است.

خوشروان بیان کرد: اگر پرندگان وارد تالاب نشوند زنجیره غذایی که در محیط تالاب به وجود آمده از بین می‌رود و تعادل اکولوژیکی منطقه به هم می‌خورد؛ به این دلیل که فضولات پرندگان غنی از فسفر و موادغذایی بوده که برای تغذیه گیاهان منطقه خشک ساحلی مفید بوده است چرا که وقتی قدرت حاصل‌خیزی خاک پایین بیاید به نوع خود روی خوراک حیوانات منطقه تآثیر خود را برجای خواهد گذاشت.

وی با اعلام اینکه جمعیت پرندگان در زمان پرآبی خلیج از سال‌های ۷۴ تا ۸۴ به یک دهم رسیده است، تصریح کرد: در حال حاضر همه ارتباط‌ها از بین رفته است؛ به‌ طوری‌ که ادامه خشک‌سالی خلیج گرگان و تالاب میانکاله کارکردهای زیست‌محیطی تالاب را تحت تاثیر قرار خواهد داد.

خشک شدن تالاب و کانونی برای بروز ریزگردها

رئیس گروه پژوهشی مدیریت محیط زیست وزارت علوم، تحقیقات و فناوری با بیان اینکه وقتی تالاب خشک شود کانونی برای بروز ریزگردها خواهد شد، گفت: در این زمینه اراضی کشاورزی منطقه را زیر تاثیر قرار می‌گیرد و سلامت انسان به خطر می‌افتد که با این وجود سرنوشتی همانند ارومیه و خوزستان برای استان‌های شمالی دور از انتظار نخواهد بود.

*وضعیت تالاب میانکاله آینه تمام نمای فعالیت در حوزه آب‌خیز

مدیرکل حفاظت محیط زیست مازندران، اظهار کرد: وضعیت تالاب میانکاله آینه تمام نمای فعالیت ما در حوزه آب‌خیز است.

حسینعلی ابراهیمی‌کارنامی ادامه داد: درست است بحث تغییرات اقلیمی وجود دارد و این موضوع بر پیرامون ما تأثیر گذاشته ولی عدم مدیریت صحیح موجب شده تا شاهد مشکلات متعدد باشیم.

وی بیان کرد: احداث سدهای متعدد در مناطق بالادست آن هم نه برای شرب بلکه برای کشاورزی و کشت دوم برنج، آتش‌زدن کاه و کلش و ایجاد آلودگی در گرمای تابستانی و در مجموع عدم مدیریت صحیح منابع آبی داریم.

مدیرکل حفاظت محیط زیست مازندران تصریح کرد:چاه‌های غیرمجاز در حال حفر شدن بوده که این موضوع موجب شده خیلی از تالاب‌ها ازجمله عباس‌آباد، الندان و بخش زیادی از تالاب میانکاله خشک شدند که اثرات آن نه تنها نقطه‌ای،محلی، منطقه‌ای و بلکه فرامنطقه‌ای است.

ابراهیمی‌کارنامی با بیان اینکه در بحث نجات خلیج گرگان و میانکاله ستاد ملی به ریاست سازمان حفاظت محیط زیست تشکیل می‌شود، اظهار کرد: مشاور برای پیدا کردن راه‌های احیای این خلیج و سنجش راه‌حل مناسب انتخاب شده که اینها تنها بخشی از کار است.

وی با تأکید بر اینکه بخش زیادی ضرورت مدیریت صحیح در بحث منابع آبی مازندران است، خاطرنشان کرد: اگر کشاورزان منطقه رعایت نکنند دودش به چشم خودشان می‌رود که توقع داریم خود کشاورزان در این زمینه اهتمام کنند.

مدیرکل حفاظت محیط زیست مازندران یادآور شد: همه و همه دست به دست هم دهیم این تالاب را احیا کنیم تا دوباره شاهد تداوم خشک شدن تالاب و یا تالاب‌های مشابه نباشیم.

براساس این گزارش، خشک شدن تالاب میانکاله تراژدی تلخ و ناگواری است که ادامه این روند سرنوشت کویری را برای منطقه‌ای که سالانه میزبان پرندگان و بالطبع جانداران بسیاری است رقم خواهد زد.