به گزارش خزرخبر و به نقل از اصلاح نیوز،علی لاریجانی دوشنبه 5 تیرماه  به منظور شرکت در دومین نشست روسای مجالس اوراسیا تهران را به مقصد سئول پایتخت کره جنوبی ترک کرد، در این سفر فریده اولاد قباد، عزیز اکبریان، علی اصغر یوسف نژاد و اسدالله عباسی از نمایندگان مجلس شورای اسلامی لاریجانی را در این سفر همراهی کردند.

ما در این مقال نمی خواهیم به اهداف سفر بپردازیم اما به این بهانه می خواهیم ترسیم تصویری روشن از نقش اصول و آداب تشریفات و رفتار بین المللی که یک سیاستمدار یا بازرگان یا وزیر و یا نمایندگان مجلس در مراودات رسمی و غیر رسمی دارند و حداقل هایی از استاندارهای موجود که در جامعه بین الملل ضروری است رعایت کند.

در این مقال  اصول و رفتار نماینده مجلس ساری و میاند ورود علی اصغر یوسف نژاد که در سابقه چندین سفر بین المللی را تجربه کرده است به کنکاش می پردازیم و به وی یادآوری می کنیم مناسبات بین المللی مثل رفتن به حوزه انتخابیه مثل دودانگه و چهاردانگه و سورک و رودپی و کلیجانرستاق نیست ؛ اگرچه باید متد و شیوه رفتاری در این حوزها باید رعایت شود.

اصول تشریفات در همه سطوح از جمله سطوح محلی هم باید رعایت شود زیرا میهمان همیشه میمهان است با این تفاوت که فقط در سطوح ملی و بین المللی حساسیت بیشتر است.

قواعد تشریفات  برای همه طراحی شده است ضمن اینکه این قواعد به گونه ای طراحی شده که همگان بتوانند از آن استفاده کنند.

وقتی مقام مسئولی به عنوان نماینده کشورمان در میز مذاکرات حضور می یابد نماینده خودش نیست بلکه این مقام مسئول نماینده یک ملت است حتی اگر او، مدیرعامل یک شرکت خصوصی باشد.

یک مقام مسئول حتی در سطح محلی نمی تواند در جهانی که رفتارها و قواعد بین المللی دارد رفتار شخصی و محلی داشته باشد زیرا در این شرایط طرد می شود.

گسترش روابط با کشورها و افزایش سطح ارتباطات با جامعه جهانی ایجاب می کند، کارگزاران دستگاه دیپلماسی و سیاستمداران به قانونمندی حاکم بر روابط بین‌الملل به خصوص در بعد رفتاری اشراف داشته و در مناسبات خود حداقل آداب و آئینی را که امروز تحت عنوان کد رفتار بین‌المللی مطرح است، رعایت کنند.

کد رفتار بین‌المللی و آداب و آیین تشریفات منحصر به روابط بین دولت ها و سازمان‌های بین‌المللی نیست بلکه در جوامع کوچکتر و در مناسبت های خصوصی و روابط فردی نیز کاربرد دارد ضمن اینکه رعایت این اصول به مفهوم چشم پوشی از آداب و رسوم ملی و مذهبی نیست بلکه مراد، تلفیقی از سنن دینی، آداب و رسوم پسندیده ملی و تشریفات متعارف بین‌المللی است.

در این ترتیبات که مبتنی بر حسن سلوک و اخلاقیات متعالی اسلامی و منطبق با فرمایشات رسول الله(ص) و ائمه اطهار (س) است، شأن انسان و شئون کشورمان مرکز توجه و عنایت است و ما با رفتار خود در روابط بین المللی، نمونه یک تشریفات متعالی را به نمایش می گذاریم و امروزه آداب و تشریفات بین المللی  به عنوان "هنر نهم" یاد می شود .

اهمیت این مساله به قدری بالاست که گفته می‌شود لباس در جلسات رسمی با دیگران حرف می‌زند، یعنی پیش از این‌که فرد شروع به سخن گفتن کند، لباس شروع به حرف زدن می‌کند،تحقیقات نشان داده است لباس 59 درصد در ایجاد ارتباط با دیگران نقش دارد.

ما در تصاویر ذیل قصد تخریب نماینده را نداریم اما دقت نظر و رفتار مناسبات بین المللی باید همیشه الگو باشد و دیگر نمایندگان و صاحب منصبان باید در دیدارهای رسمی آیین تشریفات را رعایت کنند چرا که به عنوان نماینده ایران در دیدارهای رسمی هستند .

در این زمینه کتاب و مقالات متعددی از صاحب نظران تشریفات و رفتار بین المللی وجود دارد.

در تصویربالا معمولاً در دیدارهای رسمی، مقامات و همراهان  پاها را کنار هم و بافاصله بسیار کم روی زمین قرار می‌دهند. طوری که به نظر بیاید پاها تقریباً جفت شده است،اما در این تصویر نشستن نماینده خارج از عرف تشریفات بین المللی است و دررنگ سبز نوع صحیح نشستن را تداعی می کند .

جوراب باید هم رنگ شلوار باشد،بعضی ها فکر می کنند جوراب سفید شیک و رسمی است اما اصلا چنین چیزی درست نیست، جوراب سفید – آن هم سفید حوله ای – فقط برای زمان ورزش مناسب است! با لباس تیره نباید جوراب روشن پوشید،بعضی ها می گویند خوبی جوراب سفید این است که سریع تغییر رنگ می دهد و کثیفی اش فوری مشخص می شود، در صورتی که جوراب را باید هر روز عوض کرد و نباید منتظر تغییر رنگ آن ماند.

کفش  باید چرمی و بندار استفاده شود که  جوراب نماینده طرح دار و کفش وی جلو بسته می باشد که خارج از تشریفات است .

در تصویربالا در مراسم یا دیدارهای رسمی، افراد مهمتر در سمت راست مذاکره کننده ارشد می نشینند و قسمت سمت چپ، مخصوص کسانی است که به اوضاع منطقه تسلط بیشتری دارند.

مثلا وقتی رییس جمهوری کشورمان برای شرکت در یک برنامه رسمی به کشوری دیگر می رود، وزیر امور خارجه سمت راست او می نشیند تا اوضاع جهان را به رییس جمهوری یادآوری کند، در سمت چپ هم کسانی مثل سفیر کشور میزبان حضور دارند تا شرایط منطقه را به اطلاع رییس جمهوری برسانند.

اما در این تصویر اصول و آداب تشریفات رعایت نشده است هرچند در عکس های دیگر در دیدار با مقامات دیگر کشورها در این نشست نوع نشستن ها عوض شده است و به نظر می رسد ضعف شدیدی در مناسبات بین المللی مشهود است .

نکته کلیدی دیگر آن است هیچوقت نباید در مذاکرات و دیدارهای رسمی با خودکار بازی کنید و در این تصویر نقش قشقاوی و عبدالهیان چه بوده است و در عکس های دیگر این نماینده در قسمت آخر و در بعضی جاها اصلا حضور ندارد .( عکس در سایت خانه ملت می باشد .)

در تصویر آستین کت شما به اندازه آستین پیراهن شما باید به اندازه بین یک تا دو سانت کوتاه‌ترباشد تا زمانیکه کت را بر روی پیراهن خود می‌پوشید، آستین پیراهن شما از زیر کت مانند تصویر زیربیرون بزند،اما  در تصویرسمت چپ با فلش قرمز رعایت  شده است .

سعی شود از ساعت مچی با بند چرمی مشکی استفاده گردد و درصورتی که از انگشتری واز اين قبيل لوازم استفاده می شود به يک حلقه ازدواج بسنده شود، که در تصویر نماینده چنین چیزی مشاهده نمی شود .

در کت های دو دکمه که از سال ۲۰۰۸ مد شده، در مواقع عادی یعنی ایستادن، راه رفتن، مصاحبه، عکس گرفتن و تحویل سند، باید دکمه بالایی بسته و دکمه پایینی باز باشد،اگر دکمه کت دیپلمات ها باز باشد ایرادی ندارد اما در این صورت به این معناست که حرف جدی در میان نیست و می توان شوخی کرد.

کت‌هایی هستند که دو دکمه هستند و در زمان راه رفتن یا ایستادن باید دکمه بالایی را ببندید ودکمه پایینی را همیشه باز بگذارید.

هیچ کس نباید با تلفن همراه مشغول مکالمه باشد،هیچ کس نباید مشغول خواندن کتاب و روزنامه شود،مردان نباید تلفن و دیگر ملزومات خود را روی میز بگذارند یا اینکه زنان کیف خود را از دسته صندلی آویزان کنند.

هر دو گروه خانم ها و آقایان باید همیشه یک خودنویس متمایز و زیبا همراه داشته باشند چون در زمان یادداشت برداشتن یا امضای قرارداد، دوربین ها روی خودنویس شان زوم می کنند.

در ضمن، جوهر خودنویس اصالت دارد و نمی توان به راحتی آن را پاک کرد،مهم نیست که یک دیپلمات یا بازرگان، خودنویس اش را در تمام ساعات شبانه روز به همراه داشته یا کارهای روزمره اش را با آن انجام دهد اما در لحظه امضای قرارداد یا در قرارهای خاص، باید از خودنویسی متفاوت استفاده کند.

در کت های دو دکمه که از سال ۲۰۰۸ مد شده، در مواقع عادی یعنی ایستادن، راه رفتن، مصاحبه، عکس گرفتن و تحویل سند، باید دکمه بالایی بسته و دکمه پایینی باز باشد،اگر دکمه کت دیپلمات ها باز باشد ایرادی ندارد اما در این صورت به این معناست که حرف جدی در میان نیست و می توان شوخی کرد.

رنگ کمربند و کفش معمولاً یکی ست،مگر در مواردی که از کمربند جیر استفاده شود،کمربند مشکی تنها کمربندی که همه آقایان باید داشته باشند

کمربند باید چرمی باشد، ترجیح این است که کمربندها قلاب داشته باشند،کمربندهایی که سگک شان بیلبوردی است، مناسب نیستند و باید سگک مشکی باشد .

در ایران تقدم و تاخر افراد بر اساس سن یا موقعیت شان تعریف می شود، مثلا وقتی می خواهیم به جایی وارد شویم، مدام به هم تعارف می کنیم و تا وقتی فرد مسن تر داخل نشود، پا پیش نمی گذاریم، خارجی ها با این رسم بیگانه اند و تعارف ما گیج شان می کند، بر همین اساس، ترتیب تشریفاتی ورود مقامات به جایی، طبق مقام شان تعیین می شود و کسی با دیگری تعارف نمی کند،مثلا اول وزیر داخل می شود بعد معاون وزیر و ...

مردان سیاست و تجارت مثل مردان معمولی نیستند،آنها برخلاف ما نمی توانند هر رنگی انتخاب کنند که به رنگ پوست شان بیاید،مثلا اگر رنگ پوست ما تیره باشد می توانیم کت و شلوار سفید بپوشیم اما یک دیپلمات نمی تواند این کار را بکند.

رنگ پیراهن را معمولا از خانواده کت و شلوار انتخاب می کنند، مثلا اگر کت و شلوار سرمه ای است، رنگ پیراهن باید آبی روشن باشد، پیراهن شب مردانه را سفید انتخاب می کنند، انتخاب رنگ های قرمز، بنفش، یاسی و نارنجی – هر چند به رنگ پوست یا چهره تان بیاید – مجاز نیست.

استفاده از پیراهن با یقه معروف به دیپلماتیک تنها برای نمایندگان وزارت امور خارجه نیست و به نمایندگان سایر سازمانها و نهادهای ایرانی توصیه می شود.

روانشناسان می گویند هر کس کت و شلوار سرمه ای داشته باشد، آدم باهوشی است، رنگ سرمه ای افراد را صادق و قابل اعتماد نشان می دهد، وقتی رهبران کشورهای پرقدرت (از نظر اقتصادی و نظامی) کنار هم جمع می شوند، کت و شلوار سرمه ای می پوشند تا نمایشی از هوش شخصی و قدرت کشورشان باشد.

با رویت تصاویر و نشست های برگزار شده می توان بخوبی دریافت که این نماینده در این چند روز فقط از یک دست لباس راه راه و یک دست کت راه راه نازک استفاده کرده است .

کارت ویزیت در دنیای دیپلماتیک مصارف زیاد و مفیدی دارد و پیام های خاص با آن مبادله می شود، معمولاً در کارت ویزیت حداقل باید به زبان لاتین نام و نام خانوادگی و مقام سیاسی و نام سفارت و کشور و همچنین در گوشه راست ( در کارت فارسی گوشه چپ ) و در پایین نام پایتخت کشور محل ماموریت نوشته شود، صرف نظر از شکل و مواردی که ممکن است کارت در دیدارهای وزارت خارجه وملاقات های رسمی برای معرفی خود به طرف مقابل داده می شود.

- به طور معمول قطع کارت ویزیت برای مردان 5 × 9  و برای بانوان  4 × 8  است.

- برای کارت ویزیت رسمی می‌بایست از زمینه سفید استفاده نمود.

- در موقع رویت یک چیز  نباید دست شما در دست طرف مقابل قفل باشد.

- نوع کفش و کت و پیراهن نماینده موارد بالا را ثابت می کند .

راه راه یا ساده: کت و شلوار را معمولا ساده انتخاب می کنند، لباس مشکی راه راه، صلابت مشکی ساده را ندارد به خصوص اگر فاصله خطوط روشن آن کمتر از یک سانتی متر باشد،هیچ دیپلمات یا بازرگانی نباید کت و شلواری بپوشد که فاصله خطوط راه راه آن کمتر از این مقدار است.

بطورکلی هر مرد ایرانی در زمان حضور در یک برنامه ی رسمی، باید ۱۰ چیز به همراه داشته باشد:

انگشتر

کمربند

کارت ویزیت

ساعت

خودنویس

جوراب

کفش

کت

شلوار

پیراهن

-  آرنج ها را نبايد روي ميز گذاشت،خيلي نزديك و يا خيلي دور از ميز نشستن هم پسنديده نيست.

-  نبايد بر روي صندلي لم داد و يا صندلي را به عقب خم كرد.

- حتی المقدور عطر باید استفاده شود .

هرچند عکس هایی از غذا خوردن ، سوار شدن و دیگر موارد آداب تشریفات در بین نیست اما باید  به این نکته تاکید زیادی داشت که هر سفر بین المللی باید یک تجربه کسب کرد و حتی المقدور از کسانی که آداب تشریفات را می دانند راهنمایی و مشاوره گرفت و نباید بی خیال خیلی چیزها بود .

به نوع گفتمان و برخورد رهبر معظم انقلاب در دیدارهای رسمی ؛ دیدار ظریف و روحانی باید به خوبی نگاه کرد که یک تشریفات و آداب و رفتار بین المللی را نشان می دهد و باید به این قاعده پایبند باشیم که جهل به قانون رافع مسئولیت نیست .

حال با این تفاسیر؛ نمره نماینده در دیدارهای رسمی با توجه به سابقه دیدارهای خارجی چند است ؟