خزرتیترخبر: اوایل تیرماه سال جاری تعدادی از دوستداران محیط زیست بابل که با حساسیت آب بندان ها و آب خوانهای این خطه از شمال را به خاطر خطر گسترش نفوذ شیطان آبی زیر نظر دارند فیلمی را در شبکه های اجتماعی به اشتراک گذاشتند که در گوشه ای از آب بندان حیدرکلای بابل گیاه تهاجمی سنبل آبی جا خوش کرده بود و این کارشناسان هشدار داده بودند در هفته های پیش رو باید منتظر جهش های برق آسای این گیاه سمی در این تالاب باشیم.

هر چند اواخر همان ماه یعنی ۳۱ تیرماه سال جاری خبر پاکسازی تالاب حیدر کلا یا همان تالاب نیلوفر آبی رسانه ای شده بود اما کارشناسان محیط زیست این پاکسازی ها را غیر کارشناسی و ناکارآمد ارزیابی کرده بودند.

در حال حاضر بعد از گذشت چند ماه با توجه به قدرت تکثیر و انتشار گیاه تهاجمی سنبل آبی، گستره وسیعی از این آب خوان در تسخیر شیطان آبی درآمده و جایی برای فرود پرندگان مهاجر زمستان گذران باقی نگذاشت.

تالاب ۳۴ هکتاری نیلوفر آبی بابل که هر ساله میزبان انبوهی از پرندگان مهاجر با گونه های متنوع است این گیاه تهاجمی یک تهدید جدی برای این آب خوان محسوب می شود چرا که شیطان آبی به سرعت گستره آبی این تالاب را در تصرف خود در می آورد و جایی برای فرود پرندگان مهاجر باقی نمی ماند تالاب حیدرکلا در بابل یکی از شاخص‌ترین تالاب‌های محل رشد لوتوس‌ها یا همان نیلوفرهای آبی هستند.

نفوذ سنبل آبی در برخی از رودخانه ها و آب خوانهای نزدیک آب بندان ۴۰ هکتاری بابل موجی از نگرانی را برای کارشناسان محیط زیست به همراه داشت چرا که در صورت گسترش این گیاه تهاجمی در سطح آب بندانهای این خطه از شمال با هزینه های نجومی هم نمی توان شیطان آبی را ریشه کن کرد.

با توجه به این که آب بندانها یکی از مهم تامین منابع تامین کننده آب برای اراضی شالیزاری محسوب می شوند در صورت نفوذ در تالاب ها و آب بندانهای بزرگ استان تامین آب برای اراضی شالیزاری و از طرف دیگر امنیت غذایی کشور با خطر مواجه می شود.

در حالی گسترش سنبل آبی در ماه های گذشته به خبر اول در سطح شهرستان بابل تبدیل شده بود که همزمان با فرا رسیدن اردیبهشت ماه سال جاری گل دهی زیبای این گیاه تهاجمی موجی از جمعیت را روانه آب بندان روستای آغوزبن بابل کرده بود.

در مدت هفته های گذشته کارشناسان نسبت به حضور گسترده شهروندان در این آب بندان ابراز نگرانی کرده بودند و خواستار ممنوعیت و حمل این گیاه تهاجمی به دیگر مناطق استان مازندران شدند.

در این ارتباط کارشناس محیط زیست اظهار کرد: هشدارها برای جلوگیری از گیاه تهاجمی سنبل آبی در تالاب نیلوفر آبی جدی گرفته نشد تا این که بخش زیادی از این آب خوان در تسخیر شیطان آبی درآمد.

جواد یعقوب زاده گفت: برای جمع آوری و جلوگیری از گسترش گیاه سنبل آبی کارهای نمایشی جواب نمی دهد کما این که در سه ماه پیش هم این تالاب پاکسازی شده بود اما غیر کارشناسی بود.

وی با اشاره به این مطلب که نفوذ سنبل آبی در تالاب نیلوفر آبی به اندازه ای رسید که جایی برای حضور پرندگان مهاجر باقی نمانده، اظهار کرد: پیشگیری برای نجات این تالاب از چنگال شیطان آبی دیر شد چرا که این تالاب به سرطانی از سنبل آبی تبدیل شد.

یعقوب زاده افزود: سرنوشت تالاب نیلوفر آبی بابل همانند آب بندان ۴۰ هکتاری آغوزبن این شهرستان دچار شد و سنبل آبی گستره زیادی از تالاب را در تسخیر خود درآورده است.

این کارشناس تصریح کرد: اگر هشدارهای ۲ سال اخیر در خصوص خطر گسترش سنبل آبی جدی گرفته می شد شاهد این حواث ناگوار برای تالاب و پرندگان مهاجر نبودیم.

شیطان آبی در کمین تالاب های دیگر

جواد یعقوب زاده گفت: با توجه به گسترش گیاه تهاجمی سنبل آبی بدون تردید تالاب های دیگر شهرستان در معرض خطر جدی نفوذ و گسترش شیطان آبی قرار دارد که این هشدارها باید جدی گرفته شود.

وی با اشاره به این مطلب که قدرت انتقال این گیاه تهاجی به حدی است که در مدت دو هفته می تواند به دو برابر وضع موجود گسترش یابد، اظهار کرد: بسیاری از شهروندان و مسافران جذب در زیبای گل های سنبل آبی شدند و از خطرهای گسترش آن اطلاعی ندارند.

یعقوب زاده تصریح کرد : پیشگیری برای مهار سنبل آبی به مراتب کم هزینه تر از لایروبی و پاکسازی کامل آب خوانی همانند نیلوفر آبی یا آب بندان ۴۰ هکتاری آغوزبن بسیار پرهزینه است.

گیاه سنبل آبی یا همان شیطان آبی که قدرت انتقال و جهش بسیار بالایی دارد و در مدت دو هفته می‌تواند گستره نفوذ خود را تا ۲ برابر افزایش دهد تهدید جدی برای آب بندانهای بزرگ مازندران و به خصوص آب بندانهای بابل که به شهر تالابی در کشور معروف است محسوب می شود.

دغدغه های کارشناسان محیط زیستی زمانی به اوج خود رسیده که در محدوده آب بندان ۴۰ هکتار روستای آغوزبن بابل هیچ اطلاع رسانی در خصوص خطرهای این گیاه تهاجمی نصب نشده بودکه این بی اطلاعی می توانست برای آب بندانهای مازندران یک تهدید جدی محسوب شود.

در اردیبهشت ماه سال جاری برخی از شهروندان با حضور در محدوده آب بندان روستای آغوزبن بابل از گل های سنبل آبی عکس و فیلم تهیه و آن را در شبکه های اجتماعی بارگذاری کردند.

این اطلاع رسانی سبب شده که در کوتاه ترین زمان حجم انبوهی از شهروندان برای استفاده از منظره زیبای ایجاد شده خود را به به روستای آغوزبن بابل برسانند.

ترافیک سنگین و حضور انبوه شهروندان در این روستا به حدی رسیده که مزاحمت های زیادی برای اهالی منطقه ایجاد کرد چون آنها انتظار حضور انبوهی از شهروندان در محدوده این آب بندان را نداشتند.

کشاورزان این روستا به همراه دهیار و اعضای شورای اسلامی آغوزبن در ۲ سال اخیر برای لایروبی فنی این آب بندان تلاش های زیادی به خرج دادند اما ثمر بخش نبوده و در حال حاضر همه آب بندان مملو از گیاه تهاجمی شیطان آبی شد.

نگرانی کارشناسان محیط زیست به این خاطر است که هزینه بالای لایروبی یک آب بندان ۴۰ هکتاری سبب شد که کشاورزان این روستا پیگیری های چندین ساله آنها بی نتیجه باشد حال اگر این گیاه تهاجمی در تالاب های بزرگ و دیگر آب بندانهای این خطه از شمال سرایت کند لایروبی آنها نیازمند اعتبارهای نجومی است.

سنبل آبی گیاهی از خانواده سنبل است که به دلیل قدرت رشد و تکثیر بسیار بالا و همچنین گل های بنفش زیبای آن مورد توجه گردشگران و بعضا جابجایی به عنوان گیاه زینتی است و این ویژگی باعث می شود به سرعت به مناطق آبی سرایت کند و به دلیل قدرت جذب بالای آب در ریشه ها و ساقه های بهم تنیده غوطه ور آن، توانایی بالایی در نابودی اکوسیستم های آبی و تالابی دارد.

متاسفانه در دنیا تاکنون روش مبارزه خاصی که فاقد آثار جانبی زیانبار برای اکوسیستم ها باشد برای سنبل آبی معرفی نشده و تنها راه موثر توصیه شده برای‌ مقابله با آن، مبارزه فیزیکی (جمع آوری) است، اما در بعضی موارد به دلیل گستردگی مناطق آلوده به این گیاه و دشواری و کند بودن روند اجرای شیوه مذکور، پاکسازی کامل از وجود این گونه مهاجم نیازمند عزم جدی سایر مسئولان و مردم است.

سنبل آبی، گیاهی آبزی با نام علمی Eichhornia crassipes بومی مناطق گرمسیری آمریکای جنوبی و آمازون است و خارج از محدوده بومی خود به عنوان گونه‌ای مهاجم شناخته می‌شود، این گیاه آزادانه در آب شناور است و تا حدود یک متر بالاتر از سطح آب رشد می‌کند.

اندازه برگ‌های سنبل آبی بین ۱۰ تا ۲۰ سانتی‌متر است و به صورت شناور روی سطح آب دیده می‌شود، هر ریشه این گیاه بین هشت تا ۱۵ گل می‌دهد که روی سطح آب می‌رویند و معمولا شش گلبرگ دارند که رنگ آنها بین صورتی و بنفش دیده می‌شود.

سنبل آبی رشد بسیار سریعی دارد و هر گیاه هزاران دانه در سال تولید می‌کند که دوام برخی دانه‌ها تا ۲۸ سال هم می‌رسد، همین موضوع باعث می‌شود در برخی مناطق جمعیت این گیاه در ۲ هفته تقریبا ۲ برابر ‌شود.

به علت رشد سریع، تعداد دانه‌های زیاد و زیبایی ظاهری گل‌های این گیاه، به تازگی به عنوان گیاهی زینتی خرید و فروش شده و در منازل کنار گیاهان آپارتمانی دیده می‌شود، سنبل آبی به دمای هوای پایین حساس است و در زمستان دوام نمی‌آورد، اما در تابستان‌ها گل‌های زیبایی می‌دهد و عمر هر گل بین یک تا روز است./ایرنا

🆔@khazartitrekhabar
🌐Khazartitrekhabar.ir