خزرخبر: تکدی‌گری، نوعی آسیب اجتماعی است که مربوط به امروز جامعه نیست و عوارض و مخاطرات زیادی دارد.

فقر و نداشتن بضاعت مالی مناسب، شرایط بد اقتصادی و فرهنگی جامعه، آمار بالای بیکاری، بیماری و مواردی از این‌ دست، مسائلی هستند که تکدی‌گری را در جامعه افزایش می‌دهند.

اما آیا این عوامل تنها مسائل شکل‌گیری تکدی‌گری است؟ یا تکدی ‌گری عوامل دیگری نیز دارد؟ شرایط و عواملی که موجب ظهور چنین پدیده‌ای می‌شود، کدم‌اند؟ چه سازمانی مسئول مبارزه با تکدی است؟ آیا امکاناتی جهت بازپروری متکدیان وجود دارد؟ علل اصلی تکدی را چگونه می‌توان شناخت؟ تکدی با چه عوامل و شرایطی رابطه نزدیک و تنگاتنگ دارد؟ همه این‌ها مواردی است که در رابطه با تکدی ‌گری می‌توان پرسید.

اما مسئله‌ای، که این روزها جامعه مازندران را آبستن آسیب جدید اجتماعی نموده است، پدیده‌هایی نظیر متکدیان مهاجر و تکدی‌گری هوشمند است.

حال به دنبال آن هستیم تا با حضور در میان مردم و مسئولین شبکه‌های پیچیده‌ای که متکدیان را به چنین کاری وامی‌دارد، بررسی کنیم.

تکدی‌گری جرم است

سید رضی خواستی، وکیل پایه ‌یک دادگستری با بیان اینکه از دید قانون تکدی ‌گری دارای مجازات است و برای آن جرم انگاری صورت گرفت، عنوان کرد: درخواست مشایعت مالی در چهارراه‌های خیابان و به‌ طور عامیانه گدایی کردن که منجر به واکنش‌های اجتماعی و جریحه‌ دار شدن عواطف انسانی شود، ازلحاظ قانونی محکوم است.

او با بیان اینکه در قانون برای حبس‌های کم‌تر از ۹۱ روز جزای نقدی در نظر گرفته‌ شده است، گفت: برای این نوع جرائم هم قانون‌گذار جزای نقدی در نظر گرفته است.

خواستی با بیان اینکه در ماده ۷۱۲ قانون صراحتاً اعلام‌شده است که هر کس تکدی یا کلاشی را پیشه خود قرار داده باشد، و از این راه امرارمعاش نماید یا ولگردی نماید به حبس از یک تا سه ماه محکوم خواهد شد و چنانچه با وجود توان مالی مرتکب عمل فوق شود، علاوه بر مجازات مذکور کلیه اموالی که از طریق تکدی و کلاشی به دست آورده است مصادره خواهد شد، ابراز کرد: هرکس طفل صغیر یا غیر رشیدی را وسیله‌ی تکدی قرار دهد یا افرادی را به این امر بگمارد به سه ماه تا دو سال حبس و استرداد کلیه اموالی که از طریق مذکور به دست آورده است محکوم خواهد شد.

این وکیل پایه‌ یک دادگستری با اشاره به برخی آسیب‌های اجتماعی، روانی و بهداشتی که براثر به کارگماردن کودک به وجود می‌آید، گفت: این کار جرم است و قانون با مجرم برخورد خواهد نمود.

تکدی‌گری انحرافی اجتماعی

مهرداد احمدی جامعه‌شناس با بیان اینکه تکدی را می‌توان نوعی انحراف اجتماعی دانست، گفت: در این انحراف، فرد نقش مشخص و بعضاً متفاوتی (سرقت، درخواست کمک مالی، روسپی‌گری، واسطه‌ گری، اعتیاد، و…) را بر عهده دارد به‌ حساب آورد.

وی بابیان اینکه یکی از ضرورت‌های تبیین و برخورد صحیح و منطقی با پدیده تکدی ‌گری، تفکیک انواع این پدیده و شیوه‌ها و اشکال مربوط به آن است، عنوان کرد: تکدی‌گری به دو نوع آشکار و پنهان در جامعه ایرانی دیده می‌شود.

احمدی بابیان اینکه مهم‌ترین شکل گدایی آشکار، تکدی «حرفه‌ای – تخصصی» است، اظهار کرد: گداهای حرفه‌ای افرادی هستند که ازنظر مالی وضع خوبی دارند، ولی گدایی را یک «کار» در ردیف سایر شغل‌ها مثل خرید و فروش و کارهای تولیدی به‌ حساب می‌آورند.

این جامعه‌شناس در خصوص راه‌های مبارزه با تکدی‌ گری تصریح کرد: ادغام و همکاری هماهنگ همه سازمان‌ها و خیریه‌ها در یک تشکیلات منسجم جهت جمع‌آوری امکانات مقابله، قانونی کردن مبارزه با تکدی و معرفی قضایی و حقوقی این رفتار و برخورد قاطع با متکدیان حرفه‌ای از راه‌های مبارزه با تکدی ‌گری است.

متکدیان مهاجر و تکدی‌گری هوشمند

زهرا خادمی شهروند ساروی گفت: بهزیستی و ترجمان‌هایی که برای ساماندهی متکدیان در نظر گرفته می‌شوند به نسبت جمعیت متکدیان دارای آمار مناسبی برای اسکان نیستند.

وی با تأکید بر آنکه کودکان کار از دیگر اقشار جامعه هستند که لازم است به آن‌ها توجه شود، عنوان کرد: این کودکان به دلیل شرایط بد مالی عموماً سو تغذیه می‌گیرند.

خادمی بابیان اینکه متکدیان چهره شهرها را ازلحاظ بصری زشت می‌کنند، گفت: زیباسازی شهری بدون توجه به امور مربوط به دوره‌ گردها و متکدیان ناممکن است.

وی بابیان اینکه آمارهایی که در کاهش متکدیان از سوی مسئولان اعلام می‌شود با واقعیت جامعه در تعارض است، عنوان کرد: واقعیت جامعه آن است که برخی متکدیان از استان‌های دیگر به مازندران سرریز می‌شوند و در مکان‌های مخروبه شهر زندگی می‌کنند، پس از اتمام دوره زمانی یک‌ماهه تکدی‌گری به استان خود برمی‌گردند.

شبکه‌های گسترده گداپروری

این شهروند به شبکه‌های ساماندهی متکدیان اشاره کرد و گفت: برخی متکدیان دارای شبکه‌های سامان‌یافته هستند که فردی در رأس هرم درآمدها را به نسبت بیشتری دریافت می‌کند.

بدون شک افراد سودجو زمانی که محیط را برای جولان مناسب ببینند، زمینه را برای قشر آسیب‌پذیر جامعه مهیا می‌کنند و به‌ تدریج جامعه را به سمت ناهنجاری‌ها سوق می‌دهند.

اینکه قانون این فعل را جرم دانسته و فرد مجرم را مستوجب مجازات حبس دانسته است، نمی‌تواند تنها راهکار مناسبی برای حل این معضل باشد.

به نظر می‌رسد حبس یک یا سه ماه تأثیری در تغییر رفتار و اصلاح متکدی نداشته باشد و او بعد از آزادی از بند، دوباره دست به گدایی بزند.

چراکه با کمترین تلاش درآمد خوبی نصیبش می‌شود و با این بهانه که مردم خودشان با میل به او پول می‌دهند، درصدد می‌شود تا لکه‌ی ننگ را از دامن آش پاک کند.

مسئولان چاره‌ای بیاندیشند

اِعمال اقدامات تأمینی برای برخی افعال مجرمانه ازجمله تکدی گری می‌تواند مؤثرتر واقع شود.

در اقدامات تأمینی برعکس مجازات به اصلاح و سازش‌ کاری مجرم برای برگشتن به جامعه توجه می‌شود.

تا اگر به دلایل متعدد ازجمله عدم آگاهی فرد اصلاح شود و پی به حفظ کرامت انسانی و شرافتش ببرد و آن را به حراج نگذارد.

اما پیشنهادی که می‌شود در حل این موضوع داد، همکاری ارگان‌های ذی‌ربط و پی گیری دلسوزانه‌ی آن‌هاست.

نیاز است کارشناسان مربوطه در نشست‌های تخصصی گرده‌ هم آیند و به آسیب ‌شناسی و ارائه‌ی راهکاری برای اصلاح وضع موجود بپردازند.